Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2017

ΛΙΜΕΡΙΚ

Τα λίμερικ (limerick) είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, "δίχως νόημα". Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Λιρ (Edward Lear), που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο The book of nonsense.
Να ένα λίμερικ του Λιρ :
Υπήρχε ένας γέρος στο έλος
από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ' ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ' ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.

Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά.
Εδώ το πρώτο της συλλογής :
Ήταν μια κοπέλα από τη Σάμο
που έχωσε το δεξί της στην άμμο
και με τ' άλλο χέρι
εκρατούσε ένα αστέρι

ετούτη η κοπέλα απ' τη Σάμο.
 Συνήθως αποτελείται από πέντε στίχους.
 Ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος, ο δεύτερος και ο πέμπτος στίχος μεταξύ τους και ο τρίτος με τον τέταρτο.
 Ο πρώτος στίχος περιέχει την παρουσίαση του πρωταγωνιστή
 Στον δεύτερο αποκαλύπτεται η ιδιότητά του.
 Στον τρίτο και τέταρτο έχουμε την πραγματοποίηση κάποιας ενέργειας ή τι είπε ο κόσμος γι’ αυτή του την ενέργεια.  
 Ο πέμπτος στίχος είναι αφιερωμένος στην εμφάνιση ενός τελικού επιθέτου που χαρακτηρίζει τον πρωταγωνιστή.

             Δύο παραδείγματα λίμερικ:

Ποιος; Ένα παιδί από την Παλλήνη
Ιδιότητα; τρελαινόταν να παίζει με πλαστελίνη
Τι έκανε; παντού, όπου κι αν πήγαινε
Τι έκανε; για πλαστελίνη μίλαγε
Επίθετο; το ταλαντούχο παιδί απ’ την Παλλήνη

Ποιος; Ζούσε ένας ποντικός στο μεγάλο πύργο
Ιδιότητα; δυο παπούτσια φόραγε κι ένα σκούφο τρύπιο
Τι έκαναν οι άλλοι; οι γάτες τον κορόιδευαν κάθε που τον θωρούσαν
Τι έκαναν οι άλλοι; κουδούνια δυο του φόραγαν όταν τον συναντούσαν
Επίθετο; του καημένου ποντικού που θα ‘θελα για φίλο